China heeft zich in een decennium ontwikkeld tot productieland voor de wereld. Het geld dat verdiend is met fabrieken wordt nu geïnvesteerd in de acquisitie van merken. Oude luxemerken in Europa en celebrity brands in de VS. De gebroeders Fung gebruiken die labels vervolgens om thuis in China in noodtempo een retail-imperium op te bouwen.
Eerder gepubliceerd in RetailTrends (2011)
Afgelopen zomer kreeg het merk Delvaux een nieuwe eigenaar. Delvaux claimt het oudste luxeledermerk ter wereld te zijn, opgericht in 1828 in Brussel. De koffer- en tassenmakerij is generaties lang in handen van de familie Delvaux gebleven, maar later werd het roer overgenomen door de familie Schwennicke. Die merkte dat het leiden van een luxemerk in België niet eenvoudig is. Kwaliteit wordt door Europese en Amerikaanse kopers wel gewaardeerd, maar de echte koopkracht is verschoven naar het Verre Oosten. Dus werd in juli een meerderheid van de aandelen verkocht aan de firma Fung Brands.
Wie is Fung Brands? Dat is een activiteit van Fung Capital Europe, eigendom van de gebroeders William en Victor Fung uit Hongkong. Ze hebben Fung Brands opgezet met investeerder Jean-Marc Loubier, een veteraan uit de stal van LVMH. Loubier is al een tijdje op koopjesjacht in Europa, waar menig oud luxemerk snakt naar een kapitaalinjectie en nieuwe marktperspectieven. Fung Brands koopt merken met historie op en reorganiseert inkoop, productie en distributie vervolgens op zo’n manier dat het merk weer nieuw leven ingeblazen wordt. De commerciële kiss of life!
De merken van Fung Brands zijn nu herverdeeld over
First Heritage Brands en
Trinity Group van de Fung Retailing Group (update 2018)
Delvaux is verkocht aan Richemont (update 2021)
Merk-opkopers
Het fenomeen van merkopkopers is niet nieuw. Menig oud merk eindigt in handen van investeerders die snel geld willen maken door dat merk maximaal uit te melken. De productie wordt verplaatst naar lagelonenlanden, er wordt bezuinigd op ontwerp, ontwikkeling, materialen en afwerking, en soms wordt het merk zelfs in licentie gegeven aan derden. Maar Fung Brands doet dat niet. Daar leeft het besef dat authenticiteit in de genen van het luxemerk nestelt. Ontwerp en ontwikkeling blijft dus plaatsvinden in de cultuur waar het merk uit voortkomt, en voor productie wordt een eigentijdse oplossing gevonden.
De productie van Delvaux vindt nu deels plaats in Vietnam. Niet in een ramsj-fabriek die voor talloze afnemers produceert, maar in een eigen atelier met vakmensen die in België opgeleid zijn. François Schwennicke is daarvoor met zijn familie zelfs naar Ho Chi Minh-stad verhuisd. Niet om productie te verplaatsen, ze legde hij uit aan het Belgische blad Trends, maar om productie te spreiden. In België worden geen vakmensen meer opgeleid, dus Delvaux moest wel uitwijken. Een tas van Delvaux vergt vijf tot tien uur handwerk, dus het bedrijf kan niet anders dan op zoek gaan naar goedkoper vakwerk. Zo heeft de onderneming nu ook ateliers in Frankrijk en Roemenië. In Vietnam wordt primair geproduceerd voor markten in het Verre Oosten.
Bij de verhuizing oostwaarts past ook een nieuwe distributiestrategie. Delvaux opende vorig jaar zijn eerste flagshipstore, in Hongkong. In België bezit de onderneming reeds een aantal merkwinkels, zowel in eigendom als franchise. Die voorwaartse integratie past in de strategie van Fung broeders, grootaandeelhouders van Li & Fung. Deze ondernemers bezitten inmiddels een aantal oude Europese luxemerken die in China nieuw leven ingeblazen krijgen als retail brands. Chinese kopers van luxe-artikelen waarderen een brand met heritage, dus winkels onder dat label met authentieke producten nemen een premium positie in.
Europese Luxemerken
Eén van de labels waarmee Li & Fung actief werkt, is Kent & Curwen dat inmiddels goed is voor 118 winkels in China, Taiwan en Japan. Dat merk is in 1926 onstaan als een winkel voor sports & club wear in Londen. Kort voor het millenium zijn de activiteiten in Europa gestaakt, waarop Kent & Curwen in Azië verder ging. In 2008 werd het label door Li & Fung overgenomen, die prompt weer een winkel in Engeland openden om de brug te herstellen. In heel Europa heeft het merk nu dan ook één vestiging, in Picadily Place. Het Britse design agency Blacksheep verzorgde de inrichting van alle winkels, in de spirit van the gentleman.
Een ander merk dat Li & Fung op vergelijkbare manier in China en Taiwan op de markt gebracht heeft, is Gieves & Hawkes. Beide labels zijn apart op eigen kracht ontstaan uit generaties van kleermakers die al sinds de 18e eeuw in Londen actief zijn als snijders voor het leger en de marine. In de jaren zeventig fuseerden beide familiebedrijven om domicilie te kiezen aan de No1 Savile Row. Ook deze onderneming ging ten onder rond het millennium, om herboren te worden als onderdeel van de stoffenfabrikant USL in Hongkong. Zo belandde het merk in handen van onroerend goed-handelaar Christopher Cheng in Hongkong, die nu vers geld in de onderneming pompt. Cheng heeft het merk in licentie gegeven aan Li & Fung voor de regio Azië, die inmiddels meer dan honderd winkels onder dat label beheren.
Gieves & Hawks is verkocht aan Shandong Ruyi Technology Group in 2017 ] om vervolgens eigendom te worden van Frasers Group, bekend van House of Fraser en Everlast. (update 2022)
De aanwezigheid van Gieves & Hawkes in Engeland is geen token presence, zoals die van Kent & Curwen. De onderneming heeft veertien vestigingen in dat land, met de grote flagship store nog steeds aan No1 Savile Row. De kleermakerij in de kelder blijft een essentieel onderdeel van het aanbod. Daarnaast beschikt Gieves & Hawkes over een Britse webshop en een aparte online shop voor klanten in het leger en de marine. Het merk heeft een enorme reputatie, zeker sinds prins William er zijn huwelijksoutfit liet aanmeten. Gieves & Hawkes is nu dan ook op tournee door Amerika, met pop-up stores in een aantal grote steden. Dat is de aanloop naar zes nieuwe vestigingen in de Verenigde Staten. Die impuls is wel nodig, want met de Britse activiteiten is de afgelopen jaren veel geld verloren. Li & Fung zijn de lachende derden.
Made in Italy?
De Fung broeders hebben genoeg reden om te lachen. Een derde Europees luxemerk dat ze nu in China uitrollen, is Cerruti. De Chinese imperiumbouwers hadden al een licentie op Cerruti 1881 (goedkoper diffusion label), maar door de overname van Cerruti Holdings in Luxemburg begin dit jaar zijn alle activiteiten van het merk nu eigendom van Li & Fung. Cerruti was oorspronkelijk een Italiaanse familiebedrijf met grote weverijen in de regio van Milaan. Nino Cerruti voegde daar in de jaren vijftig herenmode aan toe. Zijn pakken werden gedragen in films zoals Bonnie and Clyde, Pretty Woman en Basic Instinct. Georgio Armani begon zijn loopbaan bij Cerruti.
Aan het eind van de vorige eeuw moest Nino Cerruti echter na moeizame jaren negentig de leiding overdragen. Hij verkocht de helft van zijn onderneming aan de industriële holding Finpart, die de rest in handen kreeg na een conflict over de te volgens koers. Vijf jaar later werd het bedrijf opgekocht door het Amerikaanse turnaround fund Matlin Patterson. De nieuwe eigenaar gaf Li & Fung een licentie voor Azië. Ook Matlin Patterson slaagde echter niet om de onderneming winstgevend te maken, vandaar dat Li & Fung het merk kon overnemen voor 53 miljoen euro. Zo versterken ze hun meer dan honderd Cerruti 1881 winkels in China met eigendom van het merk.
Cerruti 1881 en Kent & Curwen zijn overgenomen door de Chinese textielfabrikant Biem.L.F.dlkk –
in 2004 opgericht als maker en verkoper van golfkleding. (update 2023)
Man & pak
Wat is de logica achter al die overnames? In de grote Chinese steden ontstaat een koopkrachtige middenklasse die bereid is goed geld te betalen voor kwaliteit en reputatie. Met name zakenmannen die hun status willen tonen met een goed pak. De bekende Europese luxemerken zijn niet gemakkelijk verkrijgbaar in het Chinese binnenland, dus Li & Fung opent nu in een razend tempo winkels in steden met meer dan een miljoen inwoners. De ervaring leert dat clusters van luxewinkels als magneet werken, wat door Li & Fung vertaald wordt in een acquisitiestrategie waarin verschillende luxemerken parallel worden ingezet. Kunnen ze meteen vijf shops huren in een nieuw winkelcentrum!
De inkoopkracht van Li & Fung komt goed van pas, nu menig Europees merk door de recessie verzwakt is. De gebroeders Fung zijn op koopjesjacht om een Hongkong-based equivalent van LVMH op te zetten. Het Fung-imperium is echter niet altijd even transparant, want de groothandelsactiviteiten en de retailactiviteiten zijn apart op de beurs genoteerd, terwijl de overnames doorgaans toegeschreven worden aan financieringsmaatschappijen die privé eigendom zijn van de Fungs.
De precieze structuur van al die deals is meer iets voor de financiële pers. Feit is dat de luxemerken momenteel als rijpe appel in de schoot van de Fung broeders belanden. Eén van de luxe labels die door Fung Brands is opgekocht is Hardy Amies, opgezet door de gelijknamige Britse kleermaker aan Savile Row. Amies was een begrip in herenmode, vooral omdat de ontwerper aan de basis stond van het confectie-pak. Hardy Amies ontwierp bovendien kostuums voor de beroemde film 2001: A Space Odyssey. Die opdracht gebruikte hij om zijn visie op de toekomst van mode te etaleren.
Na diverse omzwervingen via Debenham’s en de Luxury Brand Group kwam het merk na een faillissement drie jaar geleden in handen van Fung Capital. De nieuwe eigenaar probeerde aanvankelijk het merk te verbreden door ook damesmode toe te voegen aan het assortiment, maar inmiddels is de focus weer gericht op herenmode.
In 2019 is de Britse onderneming Hardy Amies failliet gegaan,
maar de Australische tak gaat gerust door.
Naaldhakken & tasjes
Een ander luxemerk dat recent is verworven door Fung Brands, is Robert Clergerie in Frankrijk. De Clergerie Group is leverancier van luxe damesschoenen. De thuisbasis van Clergerie is Romans in Frankrijk, waar het bedrijf sinds 1895 schoenen ontwerpt en ontwikkelt. Het merk Robert Clergerie bestaat sinds 1981. Dat merk beschikt over twintig merkwinkels in Europa. Als onderdeel van Li & Fung kan de internationale expansie versterkt worden.
De overname van Clergerie en Delvaux maakt duidelijk dat Li & Fung in het kielzog van zijn luxe herenmerken nu ook luxe damesmerken in de portfolio aan het opnemen is. Voorspelbaar is dat de komende jaren retailformules ontwikkeld worden voor de Chinese markt en dat van daaruit het internationale potentieel ontwikkeld wordt. De Fung broeders spelen dat spel met een volle hand aan troeven, want naast de oude Europese luxemerken die nu verzameld worden koopt het bedrijf ook eigentijdse Amerikaanse celebrity brands. Daarmee kan Li & Fung immers op de volgende koopkrachtgolf in China inspelen: een jongerenmarkt met kledinggeld.
Clergerie is in 2020 overgenomen door de French Legacy Group
en vervolgens door het Amerikaanse bedrijf Titan Industries
van de oorspronkelijk Marokkaanse ondernemer Joe Ouaknine. (update 2023)
<kaders>
Li & Fung
De geschiedenis van de Li & Fung gaat meer dan een eeuw terug, naar 1906 toen het bedrijf begon met de verhandeling van porcelein en vuurwerk naar de Verenigde Staten. De onderneming is uitgegroeid tot een handelshuis (Li Fung Trading) met wereldwijde activiteiten en een retailgroep (Li Fung Retailing) in China. De groep is thans goed voor een omzet van meer dan negentien miljard dollar met circa 37.000 medewerkers. Een activiteit die vanuit Nederland aangestuurd wordt, is de Promocean Group die promotie-artikelen laat maken in het Verre Oosten.
De motor achter het geheel is het handelshuis, dat door de huidige generatie is omgebouwd tot ketenregisseur voor iedereen die in Azië laat produceren. Li & Fung heeft precies in kaart gebracht wie wat kan doen en wat de kwaliteitsniveaus zijn. “Onze vertegenwoordigers gaan met een mobiele telefoon en machete de jungle in om productiecapaciteit te vinden,” verklaarde William Fung onlangs aan The Economist. Koppel dat aan de ontwikkel- en distributiecapaciteit van Li & Fung en je hebt een enorme omzetmachine.
Li & Fung maakte Nike en Reebok wegwijs in Azië, inmiddels gevolgd door grote retailers die de productie voor huismerken uitbesteden. De onderneming werkt al voor Target en Marks & Spencer, en is nu voor Walmart een inkoopkantoor aan het opzetten in Hongkong. Die samenwerking heeft een potentiële waarde van twee miljard dollar in jaarlijkse omzet. Zestig procent van de verkoop vindt in Amerika plaats. Li & Fung op zijn beurt is voor de helft van alle omzet afhankelijk van productie in China. Door de toenemende welvaart wordt China nu echter ook een belangrijke afzetmarkt, dus Li & Fung maken de draai door westerse merken toegankelijk te maken voor de Chinese consument. Azië is dit jaar al goed voor één miljard dollar omzet bij Li & Fung.
Naast het handelshuis heeft Li & Fung ook een snel groeiende retailtak waarvan onderdelen apart op de beurs genoteerd staan: Convenience Retail Asia en Trinity. Convenience Retail Asia beheert 540 gemakswinkels, geclusterd in formules zoals Circle K en Saint Honoré. Trinity mikt op exclusieve herenmode in meer dan 450 merkwinkels waarvoor authentieke Europese merken zoals Kent & Curwen, Gieves & Hawkes, Cerruti 1881, D’urban, Intermezzo en Altea ingezet worden. Voor deze laatste groep activiteiten zijn de recente overnames in Europa van belang. Li & Fung koopt oude merken om hun retailpotentieel in Azie te benutten.
Beyoncé
In Noord-Amerika hanteren de Fung broeders een andere overnamestrategie. Daar mikt Li & Fung op celebrity brands. Het handelshuis is de spil in productie- en distributieprocessen voor de grote huismerken, maar die capaciteit kan ook ingezet worden voor beroemdheden die kleding, schoeisel en accessoires willen verkopen. LF USA vertegenwoordigt bijvoorbeeld de merkactiviteiten van Sean John, Jennifer Lopez en Marc Anthony. Begin dit jaar nam LF USA bovendien het bedrijf Beyond Productions over, de modefirma van zangeres Beyoncé en haar moeder Tina Bowles.
Coresigtht Research
Fung Global Retail & Technology was de onderzoeksafdeling van Fung – nu verzelfstandigd in Coresight Research. FGRT houdt goed bij wat er leeft in retail en bundelt zijn kennis soms in zeer leesbare rapporten. Bijvoorbeeld dit verslag over direct-to-consumer.