UA-118352680-1

investment scam

Nepstem bankdirecteur gebruikt door oplichters?

Gebruiken oplichters al deepfakes van de stemmen van bekende bankmedewerkers om consumenten op te lichten? Een klant van ABN AMRO beweert gebeld te zijn door een vrouw die zich introduceerde als Chantal Korteweg, directielid van de bank. Deze vrouw vertelde bezig te zijn met een interne fraudezaak. Haar verzoek aan de verbouwereerde klant was alle spaargeld tijdelijk op een andere ‘geheime’ rekening te plaatsen.

Het slachtoffer dat uiteindelijk voor vele tienduizenden euro’s het schip in ging, heeft nog op haar naam gezocht en vond enkele video’s waarop hij de stem van Korteweg meende te herkennen. Het kwam niet bij hem op dat het vreemd was gebeld te worden door een directielid, verantwoordelijk voor inclusief bankieren. Toen hij in korte tijd grote bedragen overboekte naar een verdachte rekening, blokkeerde de bank zijn betaalrekening. De oplichters maakten hem vervolgens wijs dat deze ’tegenwerking’ onderdeel van de interne fraude was en instrueerden deze klant de overboeking persoonlijk telefonisch te bevestigen.

De scam nam al met al enkele dagen in beslag. Toen de gedupeerde bij een filiaal van de bank op bezoek ging om te vragen hoe hij zijn geld van de ‘geheime’ rekening kon opnemen, ontdekte hij geflest te zijn.

Helpdeskfraude

Een woordvoerder van ABN AMRO zegt dat de bank en vooralsnog vanuit gaan dat het een variant is op de zogenaamde helpdeskfraude, waarbij oplichters zich voordoen als medewerker van de bank. Of de stem inderdaad nagemaakt is, kan het bedrijf niet vaststellen. Dat de naam van een directielid gebruikt wordt, is daarentegen niet verrassend. Er worden vaker namen gebruikt van medewerkers die online actief zijn.

ABN AMRO volgt desondanks de ontwikkelingen in deepfake op de voet. Het gebruik van een nepstem is een nieuwe techniek waarvoor al enige tijd gewaarschuwd wordt. Oplichters gebruiken AI-tools die hen in staat stellen een stem na te doen in real-time, terwijl ze praten. Bankklanten doen er daarom goed aan waakzaam te zijn en nooit in te gaan op verdachte voorstellen om (grote) tegoeden over te boeken.

Aangiften en meldingen zijn welkom bij de politie.

Ook Gij, Rutten?

Vandaag op Instagram een oproep voor Vena System. De adverteerder gebruikt een beeld van Mark Rutten om de indruk te wekken dat Europese kopstukken in bedrijfsleven en politiek het initiatief steunen waardoor ook gewone mensen met een kleine investering wekelijks vele tienduizenden euro’s kunnen verdienen.

Drie observaties:

  1. Opvallend dat Meta (Facebook) wel algoritmes kan maken waardoor mensen met interesse in dit onderwerp steeds nieuwe reclame voor beleggingsdiensten te zien krijgen, maar niet in staat is 🤥 evidente scams tegen te houden.
  2. Opzienbarend dat er nog steeds genoeg idioten 🤕 zijn om dit businessmodel winstgevend te maken.
  3. En ten slotte: opmerkelijk dat onze rechtspraak moeite heeft om Meta, Google, X en Microsoft verantwoordelijk te houden voor de criminele rotzooi 🙄 die ze verspreiden.

Een paar weken geleden kwam het hof in hoger beroep al tot oordeel dat Google wel degelijk in staat geacht moet worden iets te ondernemen tegen adverteerders die het beeld van celebrities (bekende Nederlanders) gebruiken om klanten te werven voor dubieuze beleggingsdiensten. Deze zaak was aangespannen door Jort Kelder die eerder al met zijn Stichting Vladimir procedeerde tegen Google. Vladimir werd gesteund door meer bekende Nederlanders.

Vena System was ook in 2017 actief, maar dat schijnt een ander platform geweest te zijn. Het huidige bedrijf noemt geen inschrijving bij enig handelsregister, maar verklaart wel de Franse wet van toepassing. Advertenties met nep-aanbevelingen worden doorgaan door affiliates ofewel online wederverkopers gemaakt. Dit is de landingspagina met nepnieuws (screenshot als pdf beschikbaar).

Falconix Connect >> deepfakes

Het wemelt weer van de deepfakes op Instagram en Facebook, nu van Richard Branson en Jeff Bezos die het beleggingsplatform Falconix Connect promoten. Falconix beweert te werken vanuit Singapore, maar niets is wat het lijkt. Dit soort deepfakes wordt vaak gemaakt door gespecialiseerde affiliates. Meta (eigenaar van Instagram en Facebook) lijkt niet in staat deze scams tegen te houden.

[UPDATE 21-06-2024]

Nu ook deepfake van Pieter van der Does, mede-oprichter van betalingsplatforms Bibit en Adyen. Adyen gold als een Europese unicorn (startup die meer dan een miljard waard is) dus Van der Does is sinds de beursgang in 2018 zeer welgesteld.

Geen gezeik, iedereen rijk!

Op Instagram – net als Facebook een kanaal van het bedrijf Meta – circuleert nu al enkele dagen een commercial waarin de indruk wordt gewekt dat een Britse Newsdesk (Sky of BBC) verslag doet van een presentatie van Elon Musk die een investeringsdienst (app) lanceert waarmee iedereen een slordige 5.500 euro per dag kan verdienen.

Pas op: het is een deep-fake!

Dit is een evidente scam. De hele presentatie is nep. Wel knap gemaakt trouwens. Het beeld van Elon Musk is gekopieerd van de Viva Technology 2023 Conference (georganiseerd door Publicis Europe en voorgezeten door Maurice Levy) die Musk het platform biedt om te praten over zijn ondernemingen en ideeën.

Eind augustus zien we een nieuwe deepfake van Elon Musk op Instagram.

Deze deep-fake nieuwsprogramma’s zijn een vervolg op de nepnieuws-advertenties die we de afgelopen jaren zagen opduiken in Google Ads en op Facebook, de zogenaamde BN-scams. De Fraudehelpdesk waarschuwde al voor deze scams waarbij vaak gebruikt werd van celebrities. De AFM maakt zelfs een waarschuwingsfilmpje.

Google & Facebook

Google erkende vorig jaar in een rechtszaak die was aangespannen door Jort Kelder en andere belanghebbenden dat er een slordige 11.000 advertenties waren aangeboden in dit verband, waarvan zo’n 77% gestopt kon worden voordat ze gepubliceerd werden. Veel uitgevers hebben een deal met Google waardoor banners uit dat netwerk ook bij bekende Nederlandse media terecht komen. Wie is dan aansprakelijk voor het vertonen van deze misleidende reclame? Best een juridische puzzel.

Facebook betaalde John de Mol eind 2020 een schadevergoeding voor een vergelijkbaar euvel. Daarmee erkende het bedrijf een zekere verantwoordelijkheid. De Australische mededingingsautoriteit ACCC heeft Facebook vorig jaar voor de rechter gedaagd om in een bodemprocedure een uitspraak te krijgen ver Meta’s aansprakelijkheid. In een vergelijkbare zaak tegen Google oordeelde de Hoge Raad van dat land in 2013 dat het platform niet verantwoordelijk was voor de inhoud van de reclame. De ACCC hoopt dat er in 2023 nieuwe inzichten zijn.

Dat kan nieuwe slachtoffers van dit soort scams een aanknopingspunt bieden. Instagram is immers van dezelfde eigenaar. Leg een claim bij Meta neer!

In juni zijn er ook advertenties op Instagram geplaatst waarin de indruk werd gewekt dat Elon Musk een nieuwe app EDEX 360 aanprees. Ook hier wordt de indruk gewekt dat de overheid dit initiatief steunt.

Het is zo evident fake dat je wel enorm naïef moet zijn om zulke beweringen te geloven. Maar er zijn toch ook mensen die menen dat ze hun nationaliteit bij de koning kunnen inleveren en dan de rest van hun leven geen belasting of huur meer hoeven te betalen.