De samenwerking van de ChristenUnie en D66 in het meest recente kabinet illustreert dat het ook mogelijk is om te regeren als je het niet over bepaalde dossiers eens bent, zoals medisch-ethische vraagstukken in hun geval. Je kan een regeerploeg vormen op basis van wat je verbindt, en de andere dossiers aan wisselende meerderheden in het parlement voorleggen.
Wordt het niet eens tijd voor een regering die een einde maakt aan het marktgericht en managerial bestuur van de publieke sector? Voor een kabinet dat luistert naar de samenleving en mikt op een rechtvaardige overheid. FairGov! Daar is wat reparatiewerk voor nodig. We hebben immers grote instellingen die tegen burgers gekeerd lijken te zijn. We hebben autoriteiten zoals de ACM, de AFM en de VWA die sterk aan gezag ingeboet hebben. We hebben rechtspraak die horend doof is voor tegenspraak. De zorg voor kinderen en ouderen laat te wensen over. We willen een eerlijke behandeling van hardwerkende boeren, vissers en arbeidsmigranten. Maar tegelijk een strenge behandeling van tractorterrorisme.
Eldersom
Stel dat we een ongewone gelegenheidscoalitie aan de macht brengen. Ik weet niet hoeveel zetels de BBB waard zal blijken te zijn, maar lijsttrekker Carolien van der Plas heeft al te kennen gegeven gecharmeerd te zijn van Pieter Omtzigt (steunfonds opgezet door fans). Die zou met een lijst Eldersom zomaar zelf ook een behoorlijk aantal zetels kunnen binnenslepen. De vraag is echter of hij met een nieuwe lijst komt, want het CDA lijkt de landingsbaan al schoon te poetsen voor zijn terugkeer. Ook de SP past binnen deze coalitie, want die vertegenwoordigt net als de BBB een ongehoorde achterban.
Het lijkt me niet raadzaam om van Omtzigt te verwachten dat hij premier wordt. Vraag hem om zich op rechtsherstel te richten. Van der Plas op haar beurt doet beter werk in de kamer. Nodig daarom Carola Schouten (CU) of Sophie in ’t Veld (VOLT) uit om leiding te geven aan deze coalitie, ook partijen met een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Waarom zou de premier afkomstig moeten zijn uit de grootste partij?
Niet rechtsom of linksom, maar andersom!
Is er voldoende draagvlak voor een Regering der Rechtvaardigen? De BBB was bij een recente peiling goed voor 23 zetels. Laat daar nou eens twintig van over blijven. CU en VOLT zijn elk goed voor vijf zetels. SP voegt er zeven toe. Omtzigt en CDA gunnen we vijftien zetels. De optelsom is een stuk of vijftig.
Hebben we toch nog een grote partij nodig om een meerderheid in de Tweede Kamer te krijgen.
[NASCHRIFT] Carola Schouten neemt afscheid van Den Haag, dus het beeld bij dit verhaal klopt niet meer. Maar het idee blijft staan. [NASCHRIFT] Zou het wat voor Frans Timmermans zijn? Die heeft een tijd met Carolien van der Plas zitten smoezen, direct na het provinciaal verkiezingssuces van de BBB. Dan moet ze wel losgeweekt worden van haar agrarische voeder- en pharma-sponsors. Maar GroenLinks is niet perse anti-boer. En Timmermans heeft het vermogen om buiten het boekje te gaan. Nieuw kaders! [NASCHRIFT] Veel ervaren politici stellen zich niet herkiesbaar. Uit de peilingen eind juli blijkt dat Pieter Omtzigt goed kan zijn voor 46 zetels, als hij met een lijst komt. Is denkbaar dat er voor de verkiezingen een coalitie komt waardoor Omtzigt zijn populariteit deelt met andere partijen? Het lijkt me wel een idee voor Timmermans om ook eens met Omtzigt te praten.